‘Hotel Mama’ is een symbolische uitdrukking die wil aangeven dat jongeren steeds langer bij hun ouders blijven wonen. Maar als je na je 18e nog bij je ouders woont, hoe werkt dat dan? Moeten zij dan aan jou een bijdrage betalen voor je levensonderhoud en studie? Ouders zijn immers tot het 21e levensjaar onderhoudsplichtig voor hun kinderen.
Voor bewoners van ‘Hotel Mama’ jonger dan 21 is het van belang om te weten dat de bijdrage van ouders niet alleen in geld kan worden voldaan, maar ook door het verschaffen van inwoning. Echter, ook voor jongmeerderjarigen (ouder dan 18, maar nog geen 21) die reeds het huis uit zijn gegaan, is het goed te weten wat de regels daaromtrent zijn.
De wettelijke regels
Artikel 398 van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek bepaalt namelijk dat als de onderhoudsplichtige onvoldoende draagkracht heeft om de benodigde bijdrage in het levensonderhoud te voldoen de rechtbank hem of haar kan bevelen dat deze de onderhoudsplichtige in huis neemt en hem aldaar van het nodige voorziet. Ook kunnen onderhoudsplichtigen zelf de rechter verzoeken om hun toe te staan om op deze wijze in hun onderhoudsplicht te voldoen. De rechtbank is echter niet verplicht een dergelijk verzoek te honoreren en kan bij zijn of haar beslissing alle omstandigheden in aanmerking nemen.
Je zou maar net het huis hebben verlaten en met zo’n beslissing van de rechter worden geconfronteerd.
De praktijk
Gelukkig loopt het zo’n vaart niet. Blijkens de jurisprudentie worden verzoeken op grond van artikel 398 van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek namelijk nauwelijks gedaan en zijn deze zelden succesvol. De meest recente gepubliceerde uitspraken dateren uit 2010 en in beide procedures werden de verzoeken afgewezen.
Zo passeerde de rechtbank Almelo de stelling van een vader dat hij in de gelegenheid gesteld diende te worden een bijdrage in natura te leveren, door de zoon kost en inwoning te verstrekken. Volgens de rechtbank diende bij de beoordeling van een dergelijk verzoek met alle omstandigheden rekening gehouden te worden, in het bijzonder ook met de persoonlijke verhouding tussen ouder en kind. Partijen gehoord hebbende achtte de rechtbank het aannemelijk dat de relatie tussen partijen zodanig verstoord was geraakt dat in redelijkheid niet van de zoon verlangd kon worden dat hij een dergelijk aanbod zou aanvaarden.
Ook de rechtbank Alkmaar wees het verzoek van de ouders om ter voldoening van hun onderhoudsplicht hun zoon bij hen in huis te nemen af. Daarbij overwoog de rechtbank dat de zoon ondubbelzinnig had aangegeven dat aanvaarding van dit aanbod van de ouders redelijkerwijs niet van hem kon worden verlangd en dat dit niet in zijn belang was. Los van het feit dat deze bepaling niet meer van deze tijd werd geacht, was dit verzoek, gelet op de ernstig verstoorde verhouding tussen de ouders en de zoon geen reële optie.
Uit beide uitspraken blijkt dat de verstandhouding tussen de ouders en de kinderen een grote rol speelden bij de afwijzing van het verzoek. Een “gedwongen” verblijf bij ‘Hotel Mama’ werd in 2010 dus al niet meer van deze tijd geacht. Anno 2022 zal dat niet anders zal zijn.
Er zelf voor kiezen om – ook na je 21e – in ‘Hotel Mama’ te blijven, is natuurlijk van geheel andere orde. In dat geval zal het weer aan de ouders liggen hoe lang een verblijf is toegestaan. Maar dat is weer een hele andere discussie.
Wil je meer weten over onderhoudsverplichtingen of heb je andere vragen over het familierecht? Neem dan gerust contact met ons op.