Gezag

Minderjarigen staan onder gezag. Onder gezag wordt verstaan ouderlijk gezag dan wel voogdij. Ouderlijk gezag wordt door de ouders gezamenlijk of door één ouder uitgeoefend. De term voogdij wordt gebruikt voor gezag, dat wordt uitgeoefend door anderen dan de ouder(s).

Het ouderlijk gezag omvat de plicht en het recht van de ouder zijn minderjarige kind te verzorgen en op te voeden. Onder verzorging en opvoeding worden mede verstaan de zorg en de verantwoordelijkheid voor het geestelijk en lichamelijk welzijn en de veiligheid van het kind, alsmede het bevorderen van de ontwikkeling van zijn persoonlijkheid. Het ouderlijk gezag omvat mede de verplichting van de ouder om de ontwikkeling van de banden met de andere ouder te bevorderen.

Wordt een kind binnen het huwelijk of het geregistreerd partnerschap van een man en een vrouw geboren, dan oefenen beide personen van rechtswege – dus automatisch – het gezag over hun kind uit. Deze vorm van gezag heet het ouderlijk gezag.

Indien een kind buiten het huwelijk of geregistreerd partnerschap geboren wordt, dan oefent alleen de moeder van rechtswege het gezag over haar kind uit.

Wordt er na de geboorte van het kind niets geregeld over het gezag, maar besluiten de man en vrouw na de geboorte van hun kind om te trouwen, dan is geen verdere handeling omtrent het gezag nodig. Door het aangaan van het huwelijk ontstaat ook van rechtswege het gezamenlijk gezag voor beide ouders.

Indien geen sprake is van een huwelijk en/of geregistreerd partnerschap zal de andere ouder het kind eerst moeten erkennen, wil hij of zij het gezamenlijk gezag over het kind samen met de moeder gaan uitoefenen. Het kind kan ook al erkend worden voordat het geboren is. Dit wordt het erkennen van de ongeboren vrucht genoemd.

Door de erkenning komt de erkenner in familierechtelijke betrekking tot het kind te staan. In het geval de erkenning na 1  januari 2023 plaatsvindt, verkrijgt de erkenner automatisch het gezamenlijk gezag.
In het geval de erkenning vóór 1 januari 2023 heeft plaatsgevonden, is geen gezamenlijk gezag ontstaan. Daar is een extra handeling voor vereist, en wel het doen plaatsen van een aantekening in het gezagsregister bij de griffier van de rechtbank.

Gezamenlijk gezag aanvragen

U kunt het gezamenlijk gezag schriftelijk en digitaal aanvragen. De benodigde formulieren vindt u op de website http://www.rechtspraak.nl/Naar-de-rechter/Formulieren. Het verzoek moet worden ingediend bij de rechtbank in het rechtsgebied (het arrondissement) waarin het kind is geboren.

 

Gezamenlijk gezag met niet-ouder

Wanneer een ouder en een niet-ouder samen het gezamenlijk gezag over een kind willen uitoefenen, is ook sprake van gezamenlijk gezag. In dit geval kan er alleen gezamenlijk gezag worden uitgeoefend met een niet-ouder, als er maar één ouder met het gezag is belast.

Deze vorm van gezag kan echter niet worden aangevraagd door middel van een aantekening in het gezagsregister.

Het gezamenlijk gezag van een ouder en een niet-ouder moet bij de rechter worden aangevraagd. Hiervoor moeten de verzoekers een verzoekschrift indienen bij de rechter. Dit verzoekschrift dient te worden ingediend door een advocaat.

Heeft u nog vragen naar aanleiding van het voorgaande, of wilt u een verzoekschrift bij de rechtbank indienen, neemt u dan gerust contact met ons op. Wij helpen u graag verder.