Via ons blog houden wij u regelmatig op de hoogte van ontwikkelingen in het familierecht en interessante juridische uitspraken. Zo stuitten wij recent op een uitspraak van de rechtbank Midden-Nederland van 20 december 2024. Een wel heel bijzondere ‘uitspraak’.

Niet vanwege de juridische complexiteit, maar vanwege de wijze waarop de rechter tot een beslissing kwam.

Waar ging het over?

In betreffende procedure woonde de moeder in de provincie Utrecht en de vader in Zeeland, twee uur rijden van elkaar vandaan. Ondanks deze grote afstand hadden zij een co-ouderschapsregeling voor hun minderjarige zoon. Hun zoon zou echter binnenkort 4 jaar worden en dat betekende dat hij naar school moest. Hierdoor zou de co-ouderschapsregeling natuurlijk niet langer uitvoerbaar zijn. Er zou een school moeten worden gekozen bij een van de ouders, en de hoofdverblijfplaats zou bij die ouder moeten worden vastgesteld. Dat zou ook betekenen dat de andere ouder minder betrokken zou zijn bij de dagelijkse opvoeding.

De rechter stond voor een lastige beslissing. Er moest een belangenafweging worden toegepast, maar de weegschaal sloeg niet door naar één kant. Beide ouders bleken de opvoedsituatie goed op orde te hebben en hun zoon even veel stabiliteit te kunnen bieden in de combinatie van zorg voor hun kind en werk. Daarnaast konden beide ouders in voorkomende gevallen een beroep doen op de grootouders en waren zij vrijwel in gelijke mate aangewezen op buitenschoolse opvang.

Volgens de rechtbank was dus niet komen vast te staan dat het belang van de minderjarige meer gebaat was bij een basisschool bij één van de ouders in hun woonplaats. Ook de Raad heeft benadrukte dit tijdens de mondelinge behandeling. Net als de Raad vond de rechtbank dat het lot, met evenveel kans voor beide ouders, moest bepalen waar de minderjarige naar school zou gaan en waar hij zijn hoofdverblijfplaats zou hebben. De ouders gaven tijdens de mondelinge behandeling de indruk dat zij een dergelijke lotsbepaling als beslissing zouden kunnen accepteren. De rechtbank overwoog dat ouders het elkaar gunnen om voor de minderjarige te zorgen, maar het hen niet lukte om zelf het zwaartepunt van de zorg voor de minderjarige prijs te geven. Dat offer was van beiden te veel gevraagd, iets wat de rechtbank heel goed te begrijpen vond.

De oplossing

De Raad voor de Kinderbescherming had toch een oplossing, en de rechtbank is de Raad daarin gevolgd: het lot laten bepalen, door het opgooien van een munt. En dat heeft de rechter dan ook gedaan.

Deze munt ‘besliste’ in het voordeel van de vader. De rechter heeft deze ‘beslissing’ vervolgens overgenomen.

Naar het oordeel van de rechtbank deed een beslissing door het lot in deze zaak het meest recht aan de minderjarige en aan de ouders, omdat dit de gelijkwaardigheid van de ouders bevestigde. In zekere zin was er volgens rechter dus geen winnaar of verliezer. De rechtbank gaf in de beschikking aan dat dit in wezen een groot compliment aan beide ouders was.

De uitspraak en de daarin geschetste gang van zaken roept behoorlijk wat vragen op. Vragen als: is er nu wel recht gesproken? Is deze beslissing deugdelijk gemotiveerd? Zou deze beschikking in hoger beroep standhouden? Ons antwoord op al deze vragen is: “nee”.

Echter, als het voor deze ouders aanvaardbaar was om op deze manier zelf de beslissing niet te hoeven nemen, dan heeft de rechter een praktische oplossing gevonden om dat te bereiken. Juridisch gezien had, nadat het lot door de munt was bepaald, moeten worden gekozen voor een vaststellingsovereenkomst tussen ouders op dit punt en niet voor een rechterlijke beslissing. Het was immers niet de rechter maar een munt die heeft beslist!  

Deze gang van zaken is gelukkig een vreemde eend in de bijt, en wij hopen dat dat zo zal blijven.

In zijn algemeenheid zal een goede advisering en onderbouwing van verzoeken en verweren de doorslag geven. Onderdeel dient daarbij natuurlijk altijd het zoeken naar alternatieven en compromissen te zijn. Wij hebben de expertise en ervaring in huis om u bij te kunnen staan.

Heeft u vragen over dit onderwerp of andere vragen met betrekking tot het familierecht?
Neem dan gerust contact met ons op. Wij bekijken graag wat wij voor u kunnen betekenen.

Benieuwd naar de volledige uitspraak van de rechtbank Midden-Nederland.
Klik dan hier.

Foto: Yeti studio/Shutterstock.com